توی مقالات قبلی اشاره کردیم که مثلث کارمپن چیه. 
به طور خلاصه، مثلث درام یک مدل روانشناسیه که دینامیک روابط ناسالم رو نشون میده، مثل روابطی که معمولاً توی موقعیت‌های پرتنش یا پر استرس پیش میاد. این مدل رو استیون کارپمن طراحی کرده و سه نقش اصلی توی اون وجود داره:

1. قربانی: این نقش خودش رو درمانده و ناتوان میدونه و معتقده که عامل اصلی مشکلاتش تقصیر دیگران و شرایط بیرونیه. این نقش دنبال دریافت همدردی و راهکار از سمت دیگران (نقش ناجیه) و فکر می‌کنه هیچ کاری از دست خودش برنمیاد تا وضعیتش رو تغییر بده و با حس هایی مثل نا امیدی و درماندگی همراهه.

2. آزارگر: نقشیه که دیگران رو سرزنش و نقد می‌کنه، و غالبا در حال غر زدن، شکایت کردن و یا کنترلگری برای دیگرانه. نقش آزارگر دنبال سرزش و تحقیر نقش قربانیه. این نقش با حس خشم و فرسودگی همراهه.

3. نجات‌دهنده: این نقش دنبال نجات دادنه  و میخواد به هر قیمتی به قربانی کمک کنه ( کوچ ها ممکنه در این تله ی این نقش بیفتن). نقش ناجی مسئولیتِ حلِ مشکلات قربانی رو به عهده می‌گیره، اینکار در ظاهر انسان دوستانه و زیباست در حالی که در اصل، باعث افزایش وابستگیِ نقش قربانی و ناکارآمدی بیشتر اون میشه. نقش های ناجی برای دریافت حس مهم بودن، ارزشمندی، یا اهمیت داشتن نیاز به پیدا کردن یه نقش قربانی دارن  تا ازشون حمایت و مراقبت کنن، برای همین این نوع روابط دوستانه بین ناجی و قربانی زیاد وجود داره! درواقع، نقش ناجی مشغول پرداختن به مشکل دیگران به جای پرداختن به مشکلات واقعی خودشه.

هدف اینه که به سمت تعاملات سازنده تری حرکت کنیم، مثل مسئولیت‌پذیری به جای قربانی گری، حمایتگری بدون نجات دادن و برخورد سازنده با مشکلات به جای غر زدن. 

چند نمونه سوال کوچینگ که می‌تونه به مراجعین کمک کنه تا موقعیت‌ها، نقش‌ها و تغییرات احتمالی در دیدگاه خودشون رو بررسی کنن:

بررسی وضعیت فعلی مراجع در جلسات کوچینگ
•    مهمترین چالشی که الان داری، چی هست؟
•    درباره ی این موقعیت چه حسی داری؟ چه احساساتی رو داری تجربه میکنی؟ 
•    توجهِ تو، توی این موقعیت، بیشتر روی چی متمرکزه؟ (بررسی کانون توجه مراجع)
•    چطور داری به این چالش، پاسخ میدی ؟(مستقیم و غیر مستقیم تمام واکنش ها به چالش کاوش شود).

بازتاب دهی برای مسئولیت شخصی مراجع  در جلسه کوچینگ:
•    توی این موقعیت، کدوم بخش ها تحت کنترل تو هست؟ 
•    توی این شرایط، چه مسئولیتی رو می‌تونی بپذیری؟
•    اگه بخوای یک چیز رو توی نحوه مدیریت خودت در این موقعیت، تغییر بدی، اون چیه؟
•    چه کارها/ افکاری باعث میشه که از قدرت اثرگذاریت، دور بشی؟

چالش با باورهای محدودکننده:
•    در مورد این وضعیت چه فرضیاتی داری؟ (چی فک میکنی)
•    چه باوری نسبت به این موقعیت ممکنه داشته باشی  که باعث درجا زدنت بشه؟ (برای رویکرد روایتی کوچینگ  میتونین از کاوش روایت های مراجع استفاده کنین)
•    اگه این باور رو رها کنی، چه تغیراتی میتونه پیش بیاد؟
•    چطور می‌تونی افکار خودت رو در مورد این موقعیت، بازنگری کنی؟

تغییر دیدگاه:
•    اگه بخوای از دیدگاه کسی دیگه (کسی که خیلی خردمند میدونیش) به این موضوع نگاه کنی، چی می‌بینی؟
•    فکر می‌کنی اگه اون فرد توی این موقعیت باشه چه احساساتی داره؟
•    اگه بهترین دوستت با چنین موقعیتی روبرو بود، چی بهش پیشنهاد می‌کردی؟
•    اگه بخوای به عقب برگردی و از بالا به قضیه نگاه کنی، این وضعیت چطور با اهداف بزرگترِ زندگیت، تطابق داره؟

بررسی الگوهای رفتاری:
•    قبلاً چه موقعیت‌های مشابهی رو تجربه کردی؟ 
•    وقتی با چالش‌های مشابه مواجه می‌شی، معمولاً چطور واکنش نشون می‌دی؟
•    با توجه به حرف هامون، چه الگوی تکراری به نظرت توی رفتارت وجود داره؟
•    واکنش‌های تو چه تأثیری روی وضعیت و اطرافیانت داره؟ (دید سیستمی)

تسهیل خود توانمندسازی:
•    چه نقاط قوت یا منابعی داری که می‌تونه بهت کمک کنه تا از این وضعیت عبور کنی؟
•    به نظر خودت، در حل این مشکل چه قدم‌هایی می‌تونی برداری؟
•    اگه امروز میخواستی یه اقدام کوچک برای پیشرفت برداری، اون قدم چی ‌بود؟
•    چطور می‌تونی با این اقدام حس بهتری پیدا کنی؟ برداشتن این قدم، باعث خلق چه تغییراتی میشه؟ 

بررسی ارتباطات و مرزها:
•    چطور نیازها یا نگرانی‌هات رو در این شرایط ابراز میکنی؟
•    چه چیزی ممکنه در ارتباطت با دیگران کم/زیاد باشه؟
•    برای مراقبت از زمان، انرژی و احساساتت، چه مرزهایی رو لازمه تعیین کنی؟ 
•   بنظرت چطور می‌تونستیم این مکالمه رو به شکل متفاوتی انجام بدیم،  تا نتیجه بهتری بگیری؟

حرکت به سمت راه‌حل‌ها:
•    در این شرایط، یه نتیجه ایده‌آل برای تو، چه شکلیه؟ 
•    برای پیشرفت، به چه منابع یا حمایتی، نیاز داری؟
•    اولین قدم کوچیکی که می‌تونی برای بهبود وضعیتت برداری، چیه؟

ایجاد مسئولیت‌پذیری:
•    چه اقداماتی رو آماده‌ای انجام بدی؟
•    از چه طریقی، خودت رو نسبت به انجام این کار، متعهد نگه میداری؟ 
•    چه چیزی ممکنه مانع تو بشه ؟  چطور می‌تونی خودتو برای مدیریت اون موانع آماده کنی؟

تأمل بر رشد:
•    از این موقعیت چه چیزی در مورد خودت یاد گرفتی؟
•    حل کردن این چالش، از چه طریقی می‌تونه روی رشد شخصیت اثر بذاره؟
•    تغییر رفتار جدیدت، قراره چه اثری روی شخصیت تو بذاره؟
•    حل این چالش چه تأثیری می‌تونه روی بخش‌های دیگه زندگیت بذاره؟
•    خود آینده‌ات بابتِ چه چیزی در این تغییر، قراره ازت تشکر کنه؟

سخن پایانی:
این سوالات به مراجع کمک می‌کنه تا رفتارها و باورهای خودش رو بررسی کنه، الگوهایی که ممکنه باعث گیر افتادنش بشه رو شناسایی کنه و به سمت اقدامات قوی‌تر حرکت کنه، بدون اینکه نیاز باشه به طور مستقیم به مثلث درام اشاره بشه. مهم اینه که خودآگاهی، حسِ مالکیت و عاملیت فرد تقویت بشه تا خلق تغییرات اصیل پدیدار بشه.

گردآورنده: نازنین شیرازی